De kleinste planeet

Een kijkje bij de kleinste planeet in het zonnestelsel.

Sinds het najaar van 2018 is er een aards ruimtevaartuig onderweg naar de kleine planeet Mercurius. Nu is de route van de Aarde naar Mercurius niet eens zo lang: de afstand varieert tussen 110 en de 200 miljoen kilometer. Maar om het ruimtevaartuig (BepiColombo) in de gewenste baan rond Mercurius te loodsen is een ingewikkeld traject uitgestippeld.

Met behulp van de zwaartekracht van drie planeten (Venus, de Aarde en Mercurius zelf) worden onderweg maar liefst negen ‘scheervluchten’ gemaakt, die uiteindelijk twee aparte sondes aan boord in precies de juiste banen rond de kleine planeet moeten brengen. Beide sondes - de MPO: Mercury Planetary Orbiter (van de Europese ruimtevaartorganisatie) en de MMO: Mercury Magnetospheric Orbiter (van de Japanse ruimtevaartorganisatie) - zullen zeer gedetailleerde foto’s gaan maken en onderzoek doen naar de vulkanische en tektonische geschiedenis van deze planeet.

Mercurius is al geruime tijd onderwerp van studie: NASA’s Messenger-missie, die tussen 2011 en 2015 rond Mercurius draaide, leverde talloze gegevens en beelden. BepiColombo zal nog veel meer onderzoeken: van de kern tot processen aan het oppervlakte, het magnetisch veld en de exosfeer. En dat zal hopelijk belangrijke informatie onthullen over de oorsprong en evolutie van de planeet die het dichtst rond de Zon cirkelt.

De geplande scheervluchten - eentje langs de aarde, twee langs Venus en zes langs Mercurius - nemen nogal wat tijd in beslag Vier van deze ‘knikken’ in het traject heeft het ruimtevaartuig intussen al voltooid. En ook een tweede scheervlucht langs Mercurius is geslaagd!

BepiColombo naderde op 23 juni j.l. om 11.44 uur MEZT de binnenste planeet van ons zonnestelsel het dichtst. De sonde naderde het oppervlak van Mercurius op slechts 200 kilometer. Kort daarna maakte één van de drie bewakingscamera’s enkele zwartwitfoto’s met een resolutie van 1024×1024 pixels. En deze beelden = gefotografeerd op 800 kilometer hoogte – zijn bijzonder fraai.

Op deze foto zijn enkele van de grotere kraters – waaronder krater Heaney – goed zichtbaar.

Afbeelding: ESA/BepiColombo/MTM, CC BY-SA 3.0 IGO

Op het moment dat de foto gemaakt werd verplaatste het ruimtevaartuig zich van de nachtzijde naar de dagzijde van de planeet, waardoor de zon het oppervlak prachtig verlichtte. De afbeelding toont schitterende details van Mercurius, waaronder één grote krater: Heaney. Deze krater is 125 kilometer breed, en een voorbeeld van vulkanische activiteit in een ver verleden.

Onderzoekers zijn sterk in deze vulkanische krater geïnteresseerd. Wanneer BepiColombo over enige jaren daadwerkelijk met zijn wetenschappelijke observaties gaat beginnen, zal deze krater uitvoerig worden bestudeerd. De nu vervaardigde beelden zijn dan ook slechts een voorproefje van wat ons straks te wachten staat, als BepiColombo zijn hoge-resolutiecamera zal inschakelen en met behulp van geavanceerde instrumenten Mercurius nog beter kan bekijken.

Oorspronkelijk artikel: Scientias 25 juni 2022 – Vivian Lammerse

Samenvatting en bewerking: Hans Molema

Deel de pagina met: